Abandoar e abandonar

Un deus trèits mei caracteristics deu gascon qu'ei la pèrta de la n intervocalica latina: ua, lua, cosia. Aquera caracteristica qu'aparta lo gascon de l'occitan e que l'aprèssa de lengas de la peninsula iberica: basco e galaïco-portugués. L'engèni de la lenga gascona qu'a tirat profieit d'aquera caracteristica fonetica tà  afinar e enriquir lo son lexic en i includir  pars de mots  totaument desconeguts en occitan non gascon com, per exemple, cosina e cosia, abandonar e abandoar.
L'occitan referenciau non sap diferenciar cosia (lo membre de la familha. cosina en catalan) de cosina , (o sia cuïna en catalan), que n'a pas sonqu'un solet mot tà virar  los dus (cosina). Lo gascon n'accepta pas confusions d'aqueth escantilh, e quitament en parlars gascons periferics qui la n intervocalica latina i ei conservada, los dus mots que i son distinguits:  cosia que s'i vira per cosina e cosina per codina.
En gascon qu'existeish un aute faus-doblon caracteristic: abandonar e abandoar. Com cosia e cosina,  abandoar e abandonar que son cadun d'etimologia distinta. Abandonar qu'ei un gallicisme,  que vien d' abandonner  (o sia a ban donner, originaument deishar en poder o juridiccion de quauqu'un, deu francic ban: juridiccion ) e que n'a las significacions. Lo son faus parion abandoar qu'ei un gasconisme, construsit a partir de bandon (estrem) derivat de banda, deu francic binda. Abandoar qu'a, o qu'avè, lo sens generau d'imprimir un movement repetit en forma  d'arc de cèrc e en anar e tornar d'un estrem tà l'aute. Segon los parlars, lo mot que s'a prengut sens deus especializats. A Luishon, abandoar que significa jumpar, breçar. Hens las Lanas que significa har soar las campanas, abranlir. En Bigòrra, un abandoader qu'ei un eslagèth (flagell en cat.).  En Aran, lo significat pròpi d'abandoar que s'i ei estat perdut, actuaument abandoar que i ei con.honut dab abandonar.